Maatschappelijk verantwoord beleggen: hoe gaat het pensioenfonds ermee om? Kost het geld of levert het juist geld op? Wat wil het pensioenfonds ermee bereiken? Daan van der Mee, Regional Finance Manager Europe wil er meer over weten. Jan Ambergen, lid van het bestuur van het pensioenfonds, geeft antwoord.

Hoe kijkt het pensioenfonds aan tegen maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB)?

Het centrale doel is een goed pensioen voor alle deelnemers. Dat moet op zorgvuldig gebeuren, met een verstandige balans van risico en zekerheid. We zijn een klein fonds en het is logisch dat je je dan afvraagt hoeveel je kunt doen op het gebied van duurzaamheid. Maar als je kijkt naar de wereld om je heen, dat is er volgens ons eigenlijk geen keuze. Ook een klein fonds kan impact hebben. Onze principes zijn vastgelegd in ons MVB-beleid, daaraan toetsen we.

Kies het pensioenfonds voor verantwoord beleggen om risico’s te beperken of ook om goede dingen te doen?

Allebei. Aan de ene kant beperken we onze risico’s door minder te beleggen in bedrijven die achterblijven op het gebied van klimaat of arbeidsomstandigheden. Die kunnen flink in beurswaarde dalen. Dat zag je bijvoorbeeld bij de beursgang van maaltijdbezorger Deliveroo. Dat bedrijf werd door beleggers afgestraft vanwege de slechte behandeling van de bezorgers. Maar tegelijkertijd willen we graag bijdragen aan een goede toekomst voor huidige en komende generaties.’

Het argument was altijd dat verantwoord beleggen wel goed was voor je geweten, maar niet voor je portemonnee. Bestaat die tegenstelling nog?

‘Eigenlijk niet. Bedrijven die verantwoord ondernemen, die de juiste keuzes maken, doen het relatief goed op de aandelenbeurs en hebben ook het beste toekomstperspectief.’

Hoe ver wil het pensioenfonds gaan?

Als we de keuze hebben, kiezen we een fonds dat beter presteert qua verantwoord beleggen, ook in traditionele sectoren. Denk bijvoorbeeld aan oliemaatschappijen: sommige zijn innovatiever dan andere als het gaan om hernieuwbare energie. We lopen niet achteraan, maar ook niet voorop. Je kunt besluiten om bijvoorbeeld op energiegebied alleen nog maar in windparken te beleggen, maar daar zijn we nog niet aan toe. Die middenpositie past bij ons.

Wat doet het pensioenfonds in de praktijk?

Allereerst: bij alle belangrijke beleggingsbeslissingen kijken we ook naar de verschillende aspecten van verantwoord beleggen. Vorig jaar zijn we meer gaan belegging in fondsen waarin klimaatdoelstellingen duidelijk meewegen. Zo zijn de beleggingen, staatsobligaties, waarmee we ons renterisico beperken uitgebreid met duidelijke groene investeringen, zoals windparken. En dan zonder dat we meer risico lopen.

Hoe werkt het als je de aandelenportefeuille duurzamer wilt maken?

Dat doen we stap voor stap, want anders wordt het erg kostbaar. Doel is dat onze aandelenportefeuille - zo’n vijftien procent van onze totale portefeuille – straks helemaal  bestaat uit beleggingen in bedrijven die actiever zijn op duurzaamheid dan alleen maar het onderschrijven van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN en het klimaatakkoord van Parijs .

Het pensioen is er voor de deelnemers en die hebben ook een mening over bijvoorbeeld duurzaam beleggen. Houdt het bestuur daar rekening mee?

‘Alles wat we doen, doen we in het belang van al onze deelnemers. Dus is het belangrijk om te weten hoe zij erover denken. Het thema is vorig jaar nadrukkelijk aan de orde gekomen in ons deelnemersonderzoek. Daar kwam uit dat onze aanpak goed spoort met de opvattingen en wensen van onze deelnemers. Dus we zitten op de goede weg.’

Kijkt het pensioenfonds ook naar de visie van IFF? Het bedrijf is ‘on a mission for good, creating a better world’

Die visie draait om vier thema’s:  gelijke rechten voor mannen en vrouwen en empowerment van meisjes en vrouwen, duurzame productie en consumptie, de aanpak van klimaatverandering, en het beschermen van bossen, ecosystemen en biodiversiteit. Wanneer we keuzes maken, wegen we die thema’s altijd mee.

Wat kan het pensioenfonds doen als er ineens iets heftigs gebeurt, zoals de oorlog in Oekraïne?

IFF is ook actief in Oekraïne, we hebben collega’s uit dat land die daar ook weer familie hebben. Als zij vragen wat het pensioenfonds kan doen en ook feitelijk doet, dat moet je een goed antwoord hebben.’

We hebben toen binnen een week in kaart gebracht wat ons risico was. Daaruit bleek dat van onze hele portefeuille 0,3%, met op dat moment een waarde van iets minder van een half miljoen euro, was belegd in aan Rusland gelieerde aandelen. We hebben duidelijk naar onze vermogensbeheerders onze mening gegeven, maar door de sluiting van de Russische aandelenbeurs was het niet mogelijk om die te verkopen. Dus dat verlies hebben we moeten nemen.

Die vreselijke oorlog zorgt er ook voor dat aandelen in de wapenindustrie weer populairder worden. Leidt dat tot andere keuzes bij het pensioenfonds?

We volgen daarin nog steeds dezelfde consistente lijn. We beleggen niet in bedrijven die de verkeerde dingen doen, zoals de productie van clusterbommen.